KRONIKI HISTORYCZNE MICHALOWA

W okresie 1864-1867, kiedy wprowadzano uwłaszczenie, rządcą folwarku michalowskiego był Gustaw Lewandowski (ur. 1836 r). Lewandowski przybył do Ordynacji w 1858 r. z Guberni Kieleckiej i wziął w dzierżawę miejscowość Obrocz. Tego samego roku poślubił najmłodszą córkę byłego aptekarza szczebrzeskiego Maksymiliana Windischbauer’a (1797 – 1843), Wandę. Lewandowski by szwagrem poprzedniego dzierżawcy folwarku, Walerego Głowackiego. Był to zapewne b. trudny okres dla folwarku. Folwark musiał oddać część ziemi chłopom i został pozbawiony dużej siły roboczej jakim była pańszczyzna. Szynkarzem w michalowskiej karczmie w 1866 r. był Jakub Mazurkiewicz (ur. 1833 r) Tuż po uwłaszczeniu w roku 1867 sporządzono rejestr gruntów , które pozostały w obrębie folwarku michalowskiego. Rejestr wymienia ponad 60 różnych nazw obszarów gruntowych. Oto niektóre przykłady z rejestru: Ogród parobków z czworakiem. Pozycja ta została wykreślona ponieważ uległa uwłaszczeniu. Liczyła 200 prętów co równa się 1000 m2. Czworak ten i należący do niego ogród położony był w miejscu, które w okresie późniejszym nazywano „Sadzawkami”. Dziś jest to pierwszy odcinek ul. Nadrzecznej. Innym miejscem były „Koszary”. Obszar ten zawierał tylko pastewniki. Ta nazwa utrzymała się do końca XX w. Był to obszar, gdzie w przeszłości było boisko do gry w piłkę nożną. Nazwa ta prawdopodobnie powstała w latach 1820 i 30-tych, kiedy stacjonowali w Michalowie żołnierze Drugiego Pułku Strzelców Pieszych z Zamościa. Cegielnisko, to obszar po dawnej cegielni, która już w okresie spisu nie istniała. Obszar ten znajduje się dziś przy ulicy Orzechowej, który otrzymali włościanie w okresie późniejszym. Wymieniane są także kanały i rowy. ( rejestr w formie PDF). W 1871 roku istniała jeszcze jedna karczma w Michalowie. Nie ma dokumentu, który mówiłby kiedy została zlikwidowana karczma zajezdna usytuowana pod Babią Górą. O istnieniu w 1871 r. karczmy leżąca na rozstaju dróg obok mostu na starorzeczu świadczy odręczny szkic z tamtego okresu. Karczma oznaczona jest numerem 34. (karczma 1871r.) W 1874 roku młynarzem w Michalowie był Józef Górski ur. 1827 r. w Zwierzyńcu w rodzinie stolarzy. W 1860 pracował jako stolarz w Krasnobrodzie. W Michalowie w 1874 urodziła się Górskim córka Józefa Mieczysława. Także w 1874 r. kowalem w Michalowie był Jan Lembryk. ur. w Szczebrzeszynie w rodzinie szewców w 1842 r. Około 1879 roku w Michalowie działał konował Agaton Hatalski ur. w 1834 r.(wtedy tak nazywano lekarza weterynarii). W Michalowie urodziła mu się córka Marianna. W 1873 roku w Michalowie mieszkał Józef Kozłowski. Był lokajem u zarządcy folwarku. Józef pochodził z Magnuszewa na Mazowszu. Przed objęciem pracy w Michalowie J. Kozłowski był lokajem w Wólce Abramowskiej w dobrach Pawła Stryjeńskiego, parafii Radzięcin. Tam się ożenił w 1847 r. i tam urodziła się ich córka Joanna. Joanna w 1866 r, wyszła za mąż za Ludwika Łukomskiego vel Łakomskiego. Ludwik był organistą w różnych kościołach obecnego powiatu Zamojskiego. Ludwik zmarł w Michalowie w 1873 roku podczas wizyty u swojego teścia. Nagrobek Ludwika znajduje się w starej części cmentarz w Szczebrzeszynie 50 m od bramy po prawej stronie. (zdjęcie) . Po śmierci Pawła Kurczewskiego który zmarł w 1847 r. zarządcą pałacu (murgrabią) został Wincenty Kamiński. Po nim w 1850 r. stanowisko to objął Jan Adamski (1811-1885). Godność tą piastował aż do śmierci. Jan Adamski w 1867 r. poślubił wdowę po lekarzu z Tomaszowa- Weronikę Dąbrowską. Weronika Dąbrowska była córką kredencarza pałacu, Jana Janiszewskiego. Adamski był żołnierzem Wojsk Polskich. Pochowany jest na cmentarzu w Szczebrzeszynie. (grób jego znajdują sie w pobliżu pomnika Powstańców Styczniowych, zaraz za nim idąc do bramy po prawej stronie)(zdjęcie) . Po Adamskim funkcję zarządcy pałacu objął Edward Kuczborski ur. 1846. Kuczborski urodził się we wsi Kaczkowizna parafii Żychlin. Ojciec jego był dziedzicem dóbr Kaczkowizna. Kuczborski pracował w pałacu jeszcze w 1888 r. W na początku lat 1880-tych przybył do pałacu nowy koniuszy Józef Rudolf, który pełnił tą funkcję do pierwszych lat XX wieku. Rudolf był pruskim poddanym. W Klemensowie zajął się hrabiowskimi końmi, których było w tym czasie około 20 sztuk, tak cugowych jak i wierzchowych. W tym czasie została przebudowana stajnia przypałacowa (1892 r.). Józef Rudolf musiał być dobrym koniuszym i zapewne zasługiwał na wdzięczność swoich chlebodawców. Świadczyć o tym może to, ze chrzestnymi jego dzieci była hrabina Maria i hrabina Natalia oraz hrabia Kazimierz Borkowski. Na tym zdjęciu z 1897 roku obok hrabiny Marii stoi prawdopodobnie koniuszy Józef Rudolf.