REWIZJA WSI MICHALóW ROK 1755 |
Pańszczyzna w wieku XVI prawnie miała wynosić minimum jeden dzień z łanu w tygodniu.
Pańszczyzna tygodniowa średnio ( bo w różnego typu dobrach i w określonym czasie) miała wymiar na początku
wieku 1 - 2 dni a w końcu wieku 2 - 4 dni z łanu ziemi chłopskiej. Wyróżniamy dwa jej typy : Pańszczyzna sprzężajna ( ciągła ) - czyli wykonywana zaprzęgiem wołów rzadziej koni z pługiem, broną, wozem. Była świadczona przez bogatych kmieci ewentualnie zagrodników posiadających sprzężaj. Czasami zamieniano ją na pańszczyznę pieszą ( np. w żniwa ). Piesza - świadczona przez mniej zamożnych gospodarzy : zagrodników, chałupników, polega a na wykonywaniu robót polowych, bez pomocy zwierząt pociągowych, własnymi siłami przy użyciu własnych narzędzi na gospodarstwie pańskim. Poniżej przedstawiony dokument znajduje się w Archiwum w Lublinie i nosi nazwę: "Rewizja wsiów Michalowa i Rozłop", datowany na rok 1755. Z dokumentu wynika, ze chłop michalowski musiał jeszcze dać daninę w postaci przędzy, mierzonej prawdopodobnie w łokciach. Na końcu przedstawione są tabele oryginalne z których dostalem skany z archiwum i tabele wykonane przeze mnie wg. tabeli oryginalnych W tabelach które ja wykonałem, tam gdzie są znaki zapytania lub pismo w kolorze czerwonym, oznacza to, że nie mogłem rozczytać pisma albo nie byłem pewny czy dobrze odczytałem ten stary tekst. W tabelach starałem się odzwierciedlić ortografie i gramatykę używaną 257 lat temu przez piszącego ten dokument. Studiując dokument można się domyśleć, że dobra ziemskie Michalowa były dzierżawione(przez kogo?). Istniał Dwór dla którego chłopi mieli przypisane obowiązki odrabiania pańszczyzny, płacenia czynszu i daniny. Zagrody były nazywane od nazwiska zagrodników i odmieniane w takiej formie ( Hanulak, zagroda Hanulakowska. Wasieczko, zagroda Wasieczkowska). Często powtarza się przy nazwiskach słowo "roli". Prawdopodobnie miało to takie znaczenie jak dziś słowo "orze". Występują miejsca we wsi nazywane: "Niwka pod Deszkowicami" co oznaczało pola dochodzące do wsi Deszkowice. Czy "Zagroda do Arendy Szczebrzeskiej" co oznacza, że zagroda dochodziła do pola dzierżawionego przez Szczebrzeszyn. Było miejsce zwane "Przymiarkami", "Pańskie", "Pola ku pałacowi", "Wygon" czy "Pod brzeziną" Bardzo ciekawą stroną tego dokumentu są nazwiska chłopów mieszkajacych w tamtym czasie w Michalowie. Nazwiska, które przetrwały do dziś to Michalec i Żuk. Dla mnie całkowicie egzotyczne są nazwiska : Dygas, Pater, Patro, Mrugała, Skrzeczek, Kopytko, Koczaj, Wasieczko czy Gnat. Ps. Mam do Państwa prośbę. Jeżeli ktoś z Państwa potrafi rozczytać to czego ja nie mogłem lub źle rozczytałem. Może coś źle zrozumiałem, jestem inżynierem a nie historykiem i mogłem może coś pomylić. Proszę do mnie napisać na email : perkun@yahoo.dk - będę bardzo wdzięczny. Jan Makara Strona 1 Strona 2 Wygląd oryginału strony 1-szej Wygląd oryginału strony 2-giej |