logo



łówną siedzibą Zamoyskich do roku 1831 był pałac w Zamościu.
Z uwagi na to, że Zamość nie miał zbyt zdrowego klimatu, toteż Zamojscy wybrali na rezydencję letnią najpierw Zwierzyniec na przełomie XVI i XVII wieku a następnie w połowie XVIII w. miejsce o jeszcze piękniejszym sródleśnym połoźeniu na wzgórku, połoźone na południowy-zachód od Zamościa i odległe od niego o ca. 17 km. Miejsce to nazwano Klemensowem Na życzenie drugiej żony Tomasza Antoniego Zamoyskiego (zm. w 1751 r.), Anieli Teresy z Michałowskich, wzniesiony tam został w latach (1744-1746) pałac przeznaczony poźniej dla chorego na płuca jej syna Klemensa (1747-1767), który był VII z koleji ordynatem.
(W 1751 r. dnia 1 listopada zmarł w pałcu ordynat Tomasz Antoni Zamoyski (1707-1751), ojecec Klemensa (1747 - 1767). W akcie zgonu sporządzonego w Kolegiacie Zamojskiej odnotowano, że zmarł w Michalowie. (widocznie w tym czasie jeszcze nie nazywano tego miejsca Klemensowem). Niektórzy historycy piszą, że pałac był budowany dla syna hrabiów Klemensa i nazwano go Klemensowem. To jest nielogiczne twierdzenie, ponieważ Klemens urodził się w 1747 r. już po wybudowaniu pałacu.)
Według najnowszych badań, autorem projektu budowy pałacu miał być Jan Andrzej Bem, z którym współpracował architekt Jerzy de Kawe, oraz fundator Tomasz A. Zamoyski. Natomiast pracami budowlanymi kierował Włoch Jan Columbani. Ten późnobarokowy, jedno piętrowy pałac którego wygląd z tamtych czasów nie jest znany, nie został przez Anielę Zamoyską ukończony. Ponieważ jako rezydencja letnia nadala służył Zwierzyniec. Do końca XVIII w. pałac nie był całkowicie urządzony, o czym świadczy inwentarz z 1800 r. Dokument ten opisuje wnętrza z ruchomościami, ale bez jakichkolwiek informacji na temat architektury pałacu. Dokument opisuje, że na parterze pałacu mieściło się 17 pokoi łącznie z kaplicą. Pomieszczenie zajmujące środek traktu ogrodowego określone zostało jako "sala". Umeblowanie pokoi pałacu składało się ze sprzętów wytwornych ale zdarzały się także meble b. skromne. Kilka przedmiotów starszych pochodziło z pałacu w Zamościu, wiele innych w tym obrazy pochodziło ze Zwierzyńca. Duża część zbiorów przypadała na dekoracyjne alabastry, a z porcelany było dużo filiżanek pojedyńczych jak i pary. Najprawdopodobniej kolekcjonował je August Zamoyski ( zm. w 1800 r.). W 1800 roku urządzony i zamieszkały był tylko parter pałacu oraz kilka pokoi na piętrze. Największą część zbiorów zgromadzonych była w dwuokiennym pokoju nazywanym "bawialnią". W bawialni znajdował się biały marmurowy kominek z zawieszonym nad nim zwierciadłem. Drugie podobne lustro zawieszone było pomiędzy oknami. Z sufitu zwisała lampa z białego marmuru zawieszona na łancuchach wykonanych z brązu. Ponadto w pokoju znajdowała się kanapa angielska mahoniowa , dwanaście krzeseł, sofa, biurko mahoniowe z białym marmurowym blatem, dekorowane brązami oraz kilkanaście stolików na kwiaty, eksponaty, lampy i do gier. Na ścianach pokoju "bawialnego" znajdowało się 24 obrazy określone jako "włoskie", w ramach pozłacanych i dwa bez ram. W pokoju bilardowym, z kominkiem z czarnego marmuru, poczesne miejsce zajmował mahoniowy bilardowy stoł typu "warszawskiego". Kominek zdobił zegar zwieńczony dwoma sępami w obudowie drewnianej i pozłacanej.Na scianach wisiało 12 "kopersztychów" angielskich. Wyposażenie wiekszej od innych pokoi "sali" stanowiły dwa kominki z czarnego marmuru oraz duży pająk z brązu i szkieł czeskich o ośmiu lichtarzach. Wyposażenie większej od innych pokoi "sali" stanowiły dwa kominki, duży pająk z brązu, kanapa olchowa, trzy sofy, dwanaście krzeseł, dwie szafki mahoniowe oraz kilka stolików z blatami mozaikowymi. Jako jeden z reprezentacyjnych pokoi służył "pokój pierwszy za salą" . W pokoju tym znajdował się kominek z czarnego marmuru, duze lustro, kanapa mahoniowa "łowiecka", cztery krzesła, osiem róznych stolików oraz wiele pięknych wyrobów sztuki rzemieślniczej.